Afbeelding
Margreet Hendriks

'Forse lastenstijging bij zelfstandigheid'

5 november 2019 om 09:00 Politiek Fusie met Barneveld

SCHERPENZEEL Zelfstandig blijven kost de inwoners van Scherpenzeel geld. Dat blijkt uit een vanochtend gepresenteerd rapport van de gemeente Scherpenzeel, waarin toekomstscenario's worden geschetst voor de gemeente. Het gaat om een lastenverhoging tot mogelijk 160 euro per jaar.

Als het gaat om de kosten van zelfstandig blijven met het zoveel mogelijk overeind houden van alle voorzieningen en het sociale maatwerk in de gemeente, geeft het rapport aan dat daar wel een prijskaartje tegenover kan staan. De lokale lasten stijgen namelijk fors, van tussen de 10 tot 19 procent (€ 86 tot € 160 voor een gemiddeld huishouden). Daarbij heeft de gemeente zich niet rijk gerekend, want deze bedragen zouden lager kunnen uitvallen door bijvoorbeeld extra geld van het Rijk. In plaats van meer belasting zou ook kunnen worden gekozen voor bezuinigingen op (het niveau van de) voorzieningen. Of herindeling per saldo goedkoper zal zijn, blijft echter ook nog maar de vraag.

Het rapport van een stuurgroep, bestaande uit fractievoorzitters, collegeleden, de gemeentesecretaris, de controller een strategisch adviseur en de griffier, geeft geen eindoordeel. Het geeft zelfs helemaal geen oordeel, want de onderzoeksresultaten moeten het begin zijn van een keuzeproces, waarbij ook de samenleving en belanghebbenden aan het woord moeten komen voordat de gemeenteraad op 9 december een voorkeur gaat uitspreken over het beste scenario voor de toekomst. Duidelijk is wel dat het geen gemakkelijke keuze wordt, want beide scenario’s hebben hun voor- en nadelen. Wethouder Henny van Dijk omschrijft de te maken keuze als volgt: ,,Wil Scherpenzeel onderdeel worden van een grotere ‘scholengemeenschap’ of willen we een ‘dorpsschool die klaar is voor de toekomst’?''

OFFERS Van Dijk: ,,De uitkomst van deze discussie is afhankelijk van politieke wil en de ‘offers’ die we daarvoor met z’n allen kunnen of willen brengen.’’

Het rapport trekt een parallel met het onderwijs. ,,Ook daar is een trend van opschaling te zien, in de vorm van grotere scholen en koepels. Dat leidt tot professionalisering, verzakelijking, diversiteit in het lesaanbod en innovatiekracht, maar gaat ook gepaard met bureaucratie en anonimiteit. Groter is niet altijd beter’’, constateert de stuurgroep. ,,Daar staat tegenover dat kwaliteit en toekomstbestendigheid om investeringen vraagt die niet altijd op kleine schaal te billijken zijn.’’

Voor de leesbaarheid van het rapport zijn de gevolgen van de keuzes zelfstandigheid en of herindeling op de website samengevat in een publieksversie van het rapport. Het onderzoek is verdeeld in vijf thema’s, te weten dienstverlening (zoals burgerzaken in eigen dorp), voorzieningen (zoals zwembad, De Breehoek), identiteit (bijvoorbeeld het gevoel bij Scherpenzeel), invloed en democratie (bijvoorbeeld kennen van wethouders en raadsleden) en kosten (bijvoorbeeld hoogte van belastingen).

Voor elk thema is gekeken wat daarvan de gevolgen zijn in het geval van zelfstandigheid of herindeling met de gemeente Barneveld. Op een overzichtspagina is per thema te lezen wat de belangrijkste uitkomsten zijn voor de twee scenario’s. Ook wordt door een vinkje of een kruisje aangegeven of die voordelig of nadelig zijn. Door te klikken op een themablok in de digitale versie verschijnt ook een nadere toelichting op de analyse.

,,Met dit vergelijkend onderzoek willen we vooral het gesprek op gang brengen’’, legt Van Dijk uit. ,,Vaststellen wat we belangrijk vinden in of voor deze gemeente en wat we daarvoor over hebben.’’

EXTRA OVERHEAD Barneveld maakt, vanuit haar centrumfunctie, meer kosten voor regionale voorzieningen, kent hogere salarisschalen en heeft extra overhead. De buurgemeente heeft weliswaar aangegeven na een fusie de lokale lasten voor inwoners niet te willen laten stijgen ten opzichte van het huidige niveau (ongeveer gelijk aan Scherpenzeel), maar dat zou kunnen betekenen dat Scherpenzeel op andere punten moet inleveren.

Een balie in Scherpenzeel, het niveau van onderhoud in de openbare ruimte, de maatwerk dienstverlening in het sociaal domein die in Barneveld soberder wordt uitgevoerd; alles zal in de onderhandelingen zijn prijs hebben. De benodigde structurele investering hiervoor zal ergens vandaan moeten komen en dus kunnen bezuinigingen op de dienstverlening en voorzieningen in Scherpenzeel niet worden uitgesloten. Ook voor de in Scherpenzeel gevestigde bedrijven zit er nog wel een addertje onder het gras: in Barneveld ligt momenteel een voorstel om in 2020 de OZB voor bedrijven met 25 procent te verhogen.

,,Echte garanties voor de toekomst zijn in beide scenario’s niet te geven’’, bevestigt wethouder Van Dijk. ,,Dat maakt deze keuze ook zo verdraaid moeilijk. Het meest duidelijke verschil is dat je in het ene scenario de regie over de toekomst helemaal zelf in handen hebt en in het andere scenario afhankelijk bent van hoe de toekomst zich in de fusiegemeente verder ontwikkelt. Ik hoop echt dat de Scherpenzeelse samenleving zich actief gaat mengen in deze discussie en ons laat weten waar hun voorkeur naar uitgaat en waarom. Daarvoor gaan we op 21 november ook een inwonersbijeenkomst houden in De Breehoek. Hoe meer reactie hoe beter, want de gemeenteraad staat op 9 december voor een enorm belangrijke richtinggevende keuze voor de toekomst van Scherpenzeel. Die toekomst gaat ons allemaal aan.’’

Vanaf vandaag kan iedereen via de website van de gemeente kennisnemen van een rapport dat op inzicht geeft in de voor- en nadelen van beide toekomstscenario’s voor Scherpenzeel.

advertentie
advertentie