Waarnemend burgemeester Harry de Vries.
Waarnemend burgemeester Harry de Vries. Vakfotografie Westerduin

Burgemeester De Vries krijgt excuses, maar geen rehabilitatie

11 december 2020 om 07:58 Politiek Fusie met Barneveld

SCHERPENZEEL Waarnemend burgemeester Harry de Vries kan rekenen op excuses van de voltallige gemeenteraad van Scherpenzeel over hoe er is gehandeld rond de in september naar buiten gekomen vertrouwensbreuk binnen het college. Een volledige rehabilitatie en eventuele terugkeer van De Vries, zoals oppositiepartijen CDA, CU en PRO Scherpenzeel eisen, is de coalitie een brug te ver. De excuses van de wethouders voor de schade aan de persoon van de burgemeester, die is ontstaan door de openbaarmaking van de vertrouwensbreuk, lijken voor de oppositie bij lange na niet voldoende. Wat betreft PRO-voorman Willem Schuur moeten ze opstappen. 

Op de kop af een jaar na de tumultueuze raadsvergadering waarin zelfstandigheid als stip op de horizon kwam te staan en zich een nieuw college van GBS en SGP aandiende, boog de gemeenteraad zich woensdagavond 9 december over de bevindingen van de commissie-Frissen. ,,Een treffende casuïstiek’’, vond hoogleraar Paul Frissen die zijn rapport en conclusies over de in Scherpenzeel ontstane bestuurscrisis persoonlijk kwam toelichten. Burgemeester De Vries, die aanvankelijk had aangekondigd ook aanwezig te zijn bij deze raadsbijeenkomst, had zich op het laatste moment hiervoor toch afgemeld.     

Frissen oordeelt dat de huidige bestuurscrisis in Scherpenzeel, gemarkeerd door het opzeggen van het vertrouwen in burgemeester De Vries, vrijwel uitsluitend is terug te voeren op de kwestie herindeling versus zelfstandigheid. Hij bekritiseert de manier waarop de provincie het herindelingsproces aanvliegt en de hardheid waarmee men het spel speelt. Kritiek is er ook hoe er in Scherpenzeel is omgegaan met de vertrouwensbreuk rond de burgemeester. Hij duidt het openbaar maken daarvan door de wethouders, tegen het advies van Commissaris van de Koning in, als beschadigend voor de burgemeester. ,,De wethouders hebben hierin geen status; alleen de gemeenteraad kan daarover gaan met bijvoorbeeld een motie van wantrouwen tegen de  burgemeester’’, benadrukte Frissen. De bestuurskundige velt geen inhoudelijk oordeel over de argumenten waarom de wethouders het vertrouwen in De Vries hebben opgezegd, alleen over de openbaarmaking daarvan. ,,Als je van een burgemeester af wil, zijn daar procedures voor; die lopen via de raad.’’ De politieke uitspraak van de raad(smeerderheid) over de vertrouwensbreuk op 8 oktober ziet  Frissen als een poging om het handelen van de wethouders te legitimeren, maar zo werkt het niet oordeelt hij. Die uitspraak is bovendien gedaan zonder de aanwezigheid van de burgemeester zelf, die zich had ziek gemeld en thuis zat. Dit kwalificeert hij als onbehoorlijk en een onheuse behandeling van De Vries waarvoor excuses moeten worden gemaakt.

Die bereidheid tot excuses werd in de raadsbijeenkomst van woensdag uitgesproken door alle partijen. Daarmee was de politieke kous echter allerminst af. Volgens de oppositiepartijen klonken de excuses van GBS en SGP hol en huichelachtig. Met name omdat deze partijen voor wat betreft de aanleiding voor het opzeggen van het vertrouwen, een te solistische en een ook door Frissen vastgestelde politiek activistische opstelling van De Vries in strijd met het collegeakkoord en de democratisch gekozen koers van de gemeenteraad, vierkant achter hun wethouders bleef staan. Wethouders die bovendien, in een net voor de raadsbijeenkomst van woensdag verschenen interview met de regionale omroep, de uitspraak hadden gedaan dat ze - in de context van wat er in het college was voorgevallen – niet anders hadden kunnen doen en opnieuw zouden doen. CDA-voorman Peter Klaassen, die vindt dat de burgemeester in Scherpenzeel bij het grof vuil is gezet was furieus. ,,In plaats van ruimhartig excuses aanbieden en het debat van vanavond afwachten doen ze dit. Ik ben er helemaal klaar mee. Met dit college komt het niet meer goed’’, oordeelde Klaassen die liet weten dat de provincie wat hem betreft liever vandaag dan morgen het paardenmiddel van een besluit in de Arhi-procedure mocht inzetten. Marieke van de Beek (CU) en PRO-leider Willem Schuur sloten zich hier van harte bij aan. De raad en met name de wethouders paste volgens hun zelfreflectie en zouden diep door het stof moeten gaan vanwege de ‘walgelijke’ manier waarop De Vries was behandeld en ‘voor de bus gegooid’. Het was voor de oppositiepartijen ook een bevestiging van alles wat ze al langer dwars zit sinds het aantreden van dit college: het inhuren van een lobbyist, niet deelnemen aan het open overleg van de provincie, geen aandacht voor de minderheid vanwege de 8-5 besluiten, etc. Welgemeende excuses en Harry de Vries weer accepteren als burgemeester is volgens de oppositie de enig ‘fatsoenlijke’ weg. 

Een terugkeer van De Vries werd door de coalitiepartijen en de wethouders, gezien de voorgeschiedenis die heeft geleid tot de vertrouwensbreuk in het college, geen goede en realistische optie gevonden.  Oprechte excuses aan het adres van De Vries, vanwege het volgen van een niet correcte procedure, vonden deze partijen wel op zijn plaats. ,,Het is nooit of te nimmer onze bedoeling geweest om de burgemeester als persoon te beschadigen’’, benadrukten alle wethouders individueel. Zij lieten weten het zelf ook moeilijk te hebben gehad met het  besluit tot het opzeggen van het vertrouwen in De Vries. ,,Het was geen lichtvaardig besluit, aldus de wethouders verwijzend naar het gegeven dat de onderlinge problemen al langere tijd speelden en meerdere keren zijn aangekaart bij de Commissaris van de Koning. Of de correcte weg van een motie van wantrouwen minder beschadigend zou zijn geweest voor De Vries werd betwijfeld, maar dat er op enig moment een clash zou komen was volgens de wethouders onvermijdelijk. Zij vroegen de politiek ook om hun uitlatingen in de regionale media in deze context te zien.   

Of de diepe spijt en excuses die werden uitgesproken aan het adres van Harry de Vries een eerste stap kunnen zijn richting wat meer rust in de politieke verhoudingen in de Scherpenzeels raad is een vraag die in de toekomst beantwoord moet worden. Evenals de vraag hoeveel de door Frissen geadviseerde ‘rust en ruimte’ raad en college hiervoor gaan krijgen, zowel van de zijde van de provincie als in eigen gelederen. De gemoederen bij de oppositie zijn behoorlijk verhit en men gaf aan zich nog nader te willen beraden op een vervolg van deze raadsbijeenkomst. Niet uitgesloten is dat er in de raadsvergadering van 17 december al een vervolgactie komt met bijvoorbeeld een motie van wantrouwen richting het college.

advertentie
advertentie