Dag van Joodse cultuur

SCHERPENZEEL - In Amersfoort hebben zich al vanaf 1655 joden gevestigd. Deze zogenoemde Portugese of Sefardische joden hielden zich eerst bezig met de lakenindustrie, die hoofdzakelijk bij de Bloemendalse Poort gevestigd was. Hun gebedsdiensten werden gehouden in een ruimte van een van de pakhuizen aan de Bloemendalse straat. Naderhand kregen ook Asjkenazische joden, afkomstig uit Duitsland en Oost-Europa toestemming om zich in Amersfoort te settelen. Zij hielden hun gebedsdiensten in de Krommestraat/hoek Haversteeg.

In 1727 was de gemeenschap dermate gegroeid dat een nieuwe synagoge nodig was. Deze werd gebouwd op het terrein van het Juffergat, een plek waar Kortegracht, Muurhuizen en Drieringensteeg samen kwamen. Tot op de dag van vandaag zijn daar de gebedsdiensten gehouden, met als enige onderbreking de jaren 1943-1945. Direct na de Tweede Wereldoorlog werd de gemeenschap weer opgebouwd. Deze zondag is de synagoge open voor bezichtiging.

In 1670 werd de eerste Sefardisch-joodse begraafplaats bij de Bloemendalse Buitenpoort ingericht, in 1700 gevolgd door de Asjkenazische eveneens bij de Bloemendalse Buitenpoort. De eerste, pas herontdekte begraafplaats waarvan slechts een halve steen zichtbaar is, is geïntegreerd in het Zocherplantsoen. De Asjkenazische begraafplaats met zijn zeer oude grafstenen, is op deze zondag open voor bezichtiging.

Het programma voor deze dag

In de St. Aegtenkapel, 't Zand 37, 3811 GD Amersfoort

11.00-11.45 uur Lezing door Nechamah Mayer-Hirsch:

"Tussen Steeg en Poort ontwikkelde zich Joods Amersfoort"

11.45 uur Jiddisch koor: Hejmisj Zajn

12.30 uur Lunchpauze - Israëlische kosjere hapjes verkrijgbaar

13.30 uur Jiddisch koor: Hejmisj Zajn

14.15 uur-15.00 uur Lezing door mevrouw Mirjam Alexander:

"Van Mokum tot in de Mediene: Joods ceremonieel erfgoed in Nederland".

15.00-16.00 uur Klezmer muziek door The Jewish Music Band

Doorlopende openstelling voor bezichtiging met uitleg:

11.00 -16.00 uur Synagoge in de Drieringensteeg 2 (hoek Kortegracht)

11.00 - 16.00 uur Begraafplaats aan de Bloemendalsestraat (vanuit de stad aan het einde links).